Demografik oyun: İran Afrika’yı Şiileştiriyor

Ä°ran bir yandan askeri olarak Suriye ve Yemen baÅŸta olmak üzere bölgedeki savaÅŸlarda kan döküp kan kaybederken diÄŸer yandan Afrika'da etki alanını yaymak için bir ‘yumuÅŸak güç' aracı olarak ÅžiiliÄŸi kullanıyor.

Sahra altı Afrika'sında özellikle Sünni halkın yaÅŸadığı bölgelerde açtığı ‘kültür evleri' vasıtasıyla bölge halkını ÅžiileÅŸtiriyor.

Wall Street Journal gazetesinde Yaroslav Trafimov tarafından kaleme alınan yazı İran'ın Sünni Afrika halklarını nasıl Şiileştirdiğini gözler önüne seriyor.

“Kamerun'da Arapça ve Ä°slam derslerinin verildiÄŸi Ehli Beyt Dil Merkezi'nin sınıflarını dolaşıyoruz. Merkezin müdürü Ahmed Tijani çocuklar ve gençlerden oluÅŸan öğrencileri göstererek ‘Bu Åžii, bunlar da Åžii. Åžuradakiler hâlâ Sünni' diyor.

Önceleri Sünni olan Müdür Tijani'nin Kamerun'un başkenti Yaunde'deki ofisini İran bayrakları ve İran'ın dini lideri Hamaney'in fotoğrafları süslüyor.

Tijani, ‘hayatını deÄŸiÅŸtiren' Sünnilikten ÅžiiliÄŸe geçiÅŸinin aynı bu çocuklar gibi olduÄŸunu ve bu kararı sahil ÅŸehri Douala'da Ä°ran'ın finanse ettiÄŸi bir eÄŸitim merkezinde verdiÄŸini söylüyor.

Åžu anda 39 yaşında olan Tijani, ÅžiiliÄŸi seçmesinin ardından meslekî olarak basamakları bir bir tırmandığını, Yaunde'deki okulu açtığını ve hatta 2012 yılında hükümetin fonu ile Ä°ran'ı ziyaret ettiÄŸini anlatıyor”.

KITA'NIN SÜNNİ KALBİ ARTIK Şİİ

Makalenin yazarı Tramifov, Afrika halklarının artık ‘gerçek Åžiiler' olduÄŸunu dışarıdan gelen Åžiilerin sayısının çok az olup bunlarından Lübnan ve Hind alt kıtasından gelmiÅŸ olan göçmenler olduÄŸunu aktarıyor.

“Bir zamanlar ‘Kıta'nın Sünni kalbi' olan yerlerde, bugün yoÄŸun bir Sünnilikten ÅžiiliÄŸe geçiÅŸ dalgası yaÅŸanıyor. Aynı 19. Yüzyılda Irak'ta Sünni aÅŸiretlerin ÅžiileÅŸmesi gibi”.

DEMOGRAFİK DEĞİŞİM

Şiileşme dalgasını sayılara dökmek biraz zor. Ancak sadece 90 milyon ile Afrika'nın en kalabalık Müslüman nüfusuna sahip Nijerya'nın %12'si artık Şii. Paw Araştırma merkezinin verilerine göre 1980 yılında Nijerya'da neredeyse hiç Şii yokmuş.

Çad'ın %21 Şii iken Tanzaya'da bu oran %20 ve Gana'da da %8'dir.

Yazar Tromifov, İran'ın belli bir amaç doğrultusunda yürüttüğü Afrika'nın demografisini Şiilik lehine değiştirme politikasını, Müslüman dünyada kendini Sünnilerin hâmisi olarak gören Suudi Arabistan'ın mezhep savaşlarını körüklemesi olarak yorumluyor.

Tromifov bu iddiasını İran üzerine çalışmaları ile bilinen Vali Nasr'dan alıntı yaparak kuvvetlendirme yoluna gidiyor.

Vali Nasr ise Afika'daki ÅžiileÅŸmenin önemini ÅŸu sözlerle ifade ediyor: “Suudi Arabistan-Ä°ran arasındaki güç ve toprak savaşının merkezi OrtadoÄŸu. Ancak Batı Afrika Åžiilerinin Ä°ran için sembolik bir deÄŸeri var. Bu Ä°slam'ın zayıflamadığının aksine yayıldığının bir göstergesi. Buradaki Åžiiler Ä°ran sayesinde tüm dünyada Müslümanlar adına konuÅŸabildiklerini düşünüyor”.

“SUFÄ°LERÄ°N Şİİ OLMASI DAHA KOLAY, UYANIK OLMALIYIZ!”

Çad İslam İşleri Yüksek Şûrâsı başkanı ve aynı zamanda Sufi bir din âlimi olan Abdoulaye Osman, Sufilik bağlamında İran'ın Afrika'da Şiiliği yayma faaliyetlerine karşı dikkatli olunması gerektiğini söylüyor.

Osman'a göre Sufi gelenekten gelenlerin Şiileşmesinin daha kolay çünkü onlar Hz. Muhammed'in Ehl-i Beyt'ine çok saygı gösteriyor.

Ä°ran'ın Åžii yayılmacılığı faaliyetlerine karşı “Uyanık olmalıyız” diye Osman, Ä°ran'ın Çad'da Åžii okulları ve camileri açma tekliflerini reddettiklerini söylüyor ve sözlerini şöyle tamamlıyor:

 “EÄŸer buraya adım atmalarına izin verirsek o gün bitmiÅŸiz demektir. Çünkü bu yolda harcayacak paraları var. Ve Sufilerin kalpleri kolaylıkla onlara kayabilir, çünkü onlar Ali ve ailesini çok seviyor”.